Prof.Dr. Cihangir Akgün
İDRAR TOPLAMA TORBALI BEBEK BEZİ
AKILLI
BEZ
Çocukluk çağında
birçok hastalığın tanısında idrar tetkiki kullanılmaktadır. Ancak özellikle 0-2
yaş arası çocuklarda tuvalet alışkanlığı henüz kazanılmadığı için idrar
numunesi elde etmek oldukça zordur. Bu yaşlarda idrar tetkiki
numunesi elde etmek için torba yöntemi sonda yöntemi ya da suprapubik
aspirasyon yöntemleri kullanılmaktadır. Torba yönteminde kontaminasyon oranı
%80'lere varan oranlarda oldukça yüksektir. Sonda yöntemi ya da diğer adıyla
transüretral mesane kateterizasyonu ve suprapubik aspirasyon yöntemleri ise
invaziv yöntemlerdir. Ayrıca bu yaş çocuklarda idrar numunesi elde etmek
için mesane stimülasyon tekniği ve Quick Wee metod denilen mesaneye soğuk
uygulama teknikleri gibi yöntemlere de başvurulmakta ancak bu yöntemlerin de
hem başarı şansı düşük hem de kontaminasyon oranları yüksektir.
Özellikle 0-2 yaş
arası çocuklarda torba yöntemi kullanılarak idrar yolu enfeksiyonu tanısı
konulması yüksek kontaminasyon oranı nedeniyle günümüzde önerilmemektedir.
Torba yöntemindeki kontaminasyon oranının yüksek olmasının en önemli sebebi
torbanın iç kısmının genital bölge teması ve ilk akım idrarın torbanın içine
girmesi ile distal üretrada normalde bulunan bakterilerin torba içinde
birikmesidir. Bilindiği gibi üriner sistem distal üretra hariç sterildir.
Steril olmayan bu kısım ilk idrarın mekanik etkisiyle uzaklaştırılmalıdır.
İnvaziv olmayan
yöntemlerin etkisiz ve yüksek kontaminasyon oranları, etkili yöntemlerin ise invaziv
olmaları nedeniyle kaliteli idrar numunesi elde etmek adına yeni bir bebek
bezi geliştirdik. Geliştirdiğimiz bu bebek bezine steril idrar torbasını
entegre ettik ve ilk akım idrarı özel bir tabaka ile uzaklaştırılarak orta akım
idrarın entegre edilen bu hazneye toplanmasını sağladık. 0-2 yaş arası
çocukların farklı vücut ağırlıkları göz önüne alınarak 3 ayrı
beden oluşturduk. Kullanımı oldukça basittir. Normal bebek bezi bağlanır
gibi bağlanmakta ve çocuğun beslenmesi sağlanarak kısa süre içerisinde idrar
numunesi elde edilmektedir. Yaptığımız prototip çalışmalarında da kontaminasyon
oranını sadece %3 olarak bulduk. 2021 yılında pediatrik nefroloji
dergisinde yayınlanan bir çalışmada torba yönteminde kontaminasyon oranı %18,
kateterizasyonda %8, suprapubik aspirasyonda ise % 7 olarak bulunmuştur. Bu ve
benzeri çalışmalar göz önüne alındığında geliştirdiğimiz bebek bezinin hem
kontaminasyon oranının düşük olması hem de kısa süre içerisinde idrar numunesi
elde etmeye yardımcı olması, bebeklerin ebeveynlerinin yanında klinisyenler
açısından da oldukça kolaylıklar sağlayacaktır.