Prof.Dr. Mustafa Metin Donma

     ÇOCUKLUK ÇAĞI OBEZİTESİNDE YENİ NESİL KARDİYOVASKÜLER RİSK BELİRTEÇLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
   (TNKÜ Tıp Fakültesi Etik Kurul Onayı:  27.08.2020-2020.208.08.17)
   (Bu araştırma TNKÜ Rektörlüğü Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından NKUBAP.02.TU.20.278 proje no ile desteklenmiştir.)
   Günümüzde, obezitenin kardiyovasküler sistem üzerine etkilerinin klinik bulgu vermeden çocukluktan itibaren başladığının gösterilmesiyle, çocukluk çağı obezitesiyle ilişkili kardiyovasküler değişikliklerin mekanizmasının aydınlatılması giderek daha da önem kazanmıştır.
   Araştırmamızda çocukluk çağı obezitesi ile yeni nesil kardiyovasküler belirteçler olarak rol alan önde gelen biyokimyasal parametreler ile olan olası ilişkilerinin değerlendirilmesi ve tartışılması, çalışmamızın başlıca hedefini oluşturmuştur.   
   Dünyada ilk kez kardiyolojik açıdan tamamen sağlıklı kontrol, obez, morbid obez ve metabolik sendromlu  dört ayrı grup çocuklarda, çalışma sırasında mevcut olmayan, ancak obezite nedeniyle ilerleyen yıllarda ortaya çıkabilmesi olası kardiyolojik problemleri önceden sağlıklı dönemlerinde saptayabilecek prediktif marker’ların belirlenmesi ve bu şekilde sağlıklı dönemde iken, kardiyolojik problemlerin gerçekleşmesinden önce, bize yol gösterebilecek öngörücü belirteçlerin belirlenmesi, çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda da çok değerli iki biyokimyasal belirteç tespit edilmiştir. Yapmış olduğumuz ayrıntılı ve geniş kapsamlı literatür taramasında, bizim çalışmamız içeriğindeki başka bir çalışmaya rastlanılamamıştır.
   Proje çalışmasında, kardiyovasküler hastalıkların obeziteyle ilişkili patolojik süreçlerine dahil olabileceği düşünülebilecek  çocukların serum örneklerinden yüksek duyarlıklı kardiyak troponin T, kardiyak miyozin bağlayıcı protein C, trimetilamin N oksit, çözünebilir tümör nekroz faktörü benzeri zayıf apoptoz indükleyici, kromogranin A, multimerin-2 düzeyleri bakıldı.
   Normal vücut kitle indeksi olan çocuklar obez, morbid obez ve metabolik sendromlu çocuklara göre anlamlı düzeyde daha yüksek kromogranin A düzeyine sahipti (p<0.05). Metabolik sendromlu çocukların kardiyak miyozin bağlayıcı protein C düzeyleri normal vücut kitle indeksli ve obez çocuklara göre anlamlı düzeyde daha yüksekti (p<0.05). Morbid obez ve MetS’lu grupta kromogranin A ile diyastolik kan basıncı arasında negatif yönde korelasyonlar gözlendi (MO grupta r= - 0.308; p<0.05 ve MetS’lu grupta  r= - 0.346; p<0.05). Obez grupta kardiyak miyozin bağlayıcı protein C ile diyastolik kan basıncı ile arasında pozitif yönde korelasyon bulundu (r=  0.487; p<0.001).
   Morbid obez grupta kardiyak miyozin bağlayıcı protein C  ile trigliserid arasında pozitif yönde (r=  0.316; p<0.05) ve yüksek dansiteli lipoprotein kolesterol arasında ise negatif yönde (r= - 0.369; p<0.05) korelasyonlar tespit edildi.
   Yaptığımız geniş çaplı literatür taramasında, şimdiye kadar özellikle de çocukluk yaş grubu içinde, obezite ve geniş kapsamlı olarak ele alınan kardiyovasküler belirteçler arasındaki olası ilişkileri araştıran bir klinik çalışmaya rastlanılmamıştır. Araştırma projemizin dünya literatüründe bir ilk olacağı ve sonuçları ile de dünya literatürüne önemli katkılarda bulunacağı durumu söz konusudur.  
   Bu sonuçlar kardiyak miyozin bağlayıcı protein C ve kromogranin A moleküllerinin yaşamın erken dönemlerinde obeziteyle ilişkili kardiyovasküler hastalıkların patogenezinde rol aldığı düşüncesini güçlendiren literatürdeki ilk çalışmadır.
   Günümüze değin üzerinde durulmamış ve özellikle de çocuk popülasyon üzerinde çalışılmamış bu konu, araştırmamızda ayrıntılı bir şekilde incelenerek değerlendirilmiş olup, yaşamın erken dönemlerinde elde edilen bu sonuçların ışığı altında, yine yaşamın erken dönemlerinde gerekli önlemlerin alınması ile zihinsel ve bedensel yönlerden daha sağlıklı   toplumların oluşturulmasına katkıda bulunabileceğine dikkat çeken literatürdeki ilk ve tek çalışmadır.