Doç. Dr. Serhat Aras
Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Radyoterapisinde Flattening Filter ve Flattening Filter Free Işınlarının Yeni Nesil Dizileme Kullanılarak Transkriptom Analizi Bu çalışma, küçük hücreli olmayan akciğer kanseri (NSCLC) modellerinde FF (Flattening Filter) ve FFF (Flattening Filter Free) ışınlarının etkilerini araştırmaktadır. Çalışmanın temel amacı, nude fare modellerinde akciğer kanseri inhibisyonuna bağlı olarak radyobiyolojik mekanizmaları anlamak ve FF ve FFF ışınlarının gen ekspresyonu üzerindeki etkisini karşılaştırmaktır. Çalışmada, 36 athymic fare gruplara ayrılmış, akciğer kanseri modeli oluşturulmuş ve farklı doz hızlarında (400, 1000, 1800 MU/dk) 20 Gy radyoterapi uygulandı. Radyoterapiden 48 saat sonra farelerdeki gen ekspresyonu değişiklikleri, Total RNA sekanslama (NGS-Yeni Nesil Dizileme) teknolojisi kullanılarak analiz edildi. FF ve FFF ışınları gen ekspresyon seviyelerinde önemli değişimlere neden olduğu görüldü. FFF ışınları daha yüksek etkinlik göstererek, belirli genlerin yukarı veya aşağı (up/down regule) regülasyonunu sağlamıştır. FFF ışınlarıyla yüksek doz hızında özellikle RNA taşıma, aktin iskeleti düzenlemesi ve fagosom ile ilişkili yollar gibi kritik hücresel yollarda belirgin değişiklikler gözlenmiştir. Çalışmada, GPN1, NFYB ve CNOT4 gibi radyoterapiye yanıt olarak ekspresyon düzeyleri önemli ölçüde değişen genler belirlenmiştir. Bu genler, NSCLC'nin farklı radyoterapi tekniklerine yanıtını değerlendirmek için potansiyel biyomarker olarak kullanılabilir. Sonuç olarak, FFF ışınlarının NSCLC tedavisinde daha etkili olduğu, bu nedenle gelecekte kişiselleştirilmiş radyoterapi stratejileri için önemli bir potansiyel sunduğu gösterildi. Bu NGS parametreleri arasındaki korelasyonlar analiz edilerek akciğer kanser patogenezine ilişkin mekanizmalar açıklanabilecek ve radyoterapi için daha etkili tedavi yaklaşımları geliştirilmesine katkı sağlanması hedeflenmektedir. Ek olarak mevcut çalışmamız, NSCLC’nin radyoterapiye verdiği moleküler yanıtları anlamaya katkı sağlamış olup, gelecekteki tedavi planlamaları için önemli veriler sunmaktadır.