Cumhuriyet Üniversitesi
DOKTORCLUB AVARDS YILIN SAĞLIK GİRİŞİMİ, AR-GE İNOVASYON ÖDÜLÜ FİNALİSTİ PATENT: SÜLFATİT BENZERİ KİTOSAN TÜREVİ BİR BİLEŞİK MOLEKÜL Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre kanser tüm dünyada kardiyovasküler hastalıklardan sonra ölüme sebep olan ikinci sıradaki hastalık olduğu görülmektedir. Kanserin tedavisi için birçok ilaç olmasına rağmen, bu ilaçların yan etkileri ve ilaca karşı direncin ortaya çıkması ciddi bir sağlık problemi ortaya çıkarmaktadır. Bu ilaçların yan etkilerini ortadan kaldırmak adına mevcut kullanılan kemoterapötik ilaçlara göre düşük sitotoksiteye sahip yeni anti-kanser molekül dizayn edilmesi ve bu moleküllerin sentezlenmesi önemli hâle gelmektedir. Tam bu noktada patentini aldığımız “sülfatit benzeri kitosan türevi bir bileşik molekül” sentezlenmiştir. Bu yeni sentez molekül, hedeflenmiş bir ajan kimyasal yapıların yararlı biyolojik aktivitelere sahip oldukları yapılan çalışmalar ile görülmüştür. Kanser ve kötü huylu hücrelerin damar yüzeylerine yapışmasını engelleyerek, kanser hücrelerinin invasyonunu engelleyen ve sülfatit benzeri kitosan türevi bir bileşik molekül üreterek Türk Patent Kurumundan Cumhuriyet Üniversitesi destekleri ile patentimizi aldık. Elde edilen molekülün kanser tedavisinde yeni bir tedavi yöntemi geliştirecek olması umut vericidir. Bu buluş, bazı kanser hücrelerinin damar yüzeylerine yapışmasını engelleyerek kanser hücrelerinin invasyonunu engelleyen bir moleküldür. Sülfatit kanser (tümör) hücreleri ve doku yüzeyinde fazla ifadelenir ve selektine bağlanma özelliği nedeni ile metastazda etkin role sahiptir bu yüzden sülfatit benzeri molekül sentezlenmesi selektin inhibitörü olarak, anti-metastaz etkisi nedeni ile kanser (tümör) tedavisinde kullanıma adaydır. Patenti alınan buluş aynı zamanda, diyabet, metakromatik lökodistrofi, epilepsi, Alzeimer, Parkinson, kardiyovasküler gibi hastalıklarda ve çeşitli bakteriyel enfeksiyonlar ile (HIV-1, Hepatit C, Influenza A virüsü, ve Vaccinia virüsü gibi) viral enfeksiyonların ortadan kalkmasına da önemli rol oynayacak ve inhibitör (ilaç) olarak kullanılacak potansiyele sahiptir. Elde edilen bu molekül sayesinde kansere yeni bir tedavi yöntemi geliştirmek ve çoklu hastalıklara yönelik az ilaç ile tedavinin önünü açmak için çalışmalarımız hızla devam edecektir. Doktorclub Awards, Yılın Sağlık Girişimi Ödüllerinde AR-GE İnovasyonunda finale kalan, patentini aldığımız çalışmamızın birincilik ödülüne layık görülmesi için desteklerinizi bekliyoruz. Saygılarımla… Prof. Dr. Birnur AKKAYA Cumhuriyet Üniversitesi Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü